11 Maj 2025 Święci

Święty Franciszek z Asyżu - kim był? Kogo jest patronem? Życiorys

Święty Franciszek z Asyżu - kim był? Kogo jest patronem? Życiorys

Święty Franciszek z Asyżu – kim był?

Święty Franciszek z Asyżu, zwany także Biedaczyną z Asyżu, to postać, która na trwałe wpisała się w historię Kościoła i światową kulturę. Urodził się w zamożnej rodzinie kupieckiej, jednak jego życie potoczyło się zupełnie innym torem, niż zakładali rodzice. Młodość spędził na ucztach i marzeniach o rycerskiej sławie, lecz serce przemieniło go głos Chrystusa z krzyża w kościele San Damiano: „Franciszku, odbuduj mój Kościół”. Te słowa stały się kluczem do duchowej rewolucji – od renowacji zrujnowanych świątyń po reformę duchowości chrześcijańskiej.

Franciszek nie tylko porzucił majątek, ale również odrzucił społeczne konwenanse. Jego decyzja o wyrzeczeniu się dziedzictwa, dokonana publicznie przed biskupem Asyżu, była aktem radykalnego ubóstwa. Stał się wędrownym kaznodzieją, który głosił Ewangelię językiem prostym i pełnym poezji, nazywając słońce „bratem”, a księżyc „siostrą”. Jego bliska relacja z naturą, opisywana w licznych legendach, uczyniła go symbolem harmonii między duchowością a ekologią.

Życiorys Świętego Franciszka – od rycerza do mistyka

Życiorys Świętego Franciszka to opowieść o nieoczekiwanej przemianie. Jako młodzieniec pragnął zdobyć sławę na polu bitew, co doprowadziło go do niewoli podczas konfliktu między Asyżem a Perugią. Więzienie i choroba stały się katalizatorem duchowego przebudzenia. Po powrocie do domu zaczął unikać dawnych rozrywek, poświęcając się modlitwie w jaskiniach i opuszczonych kapliczkach. Wkrótce odkrył powołanie do życia w skrajnym ubóstwie – rozdawał majątek ubogim, a sam żył z jałmużny.

W 1209 roku, po napisaniu prostej reguły zakonnej opartej na Ewangelii, udał się do Rzymu, by uzyskać papieską aprobatę. Papież Innocenty III, początkowo sceptyczny, w końcu dostrzegł w nim narzędzie Bożej Opatrzności. Tak narodził się Zakon Braci Mniejszych, którego członkowie ślubowali posłuszeństwo, czystość i życie bez własności. Franciszek stał się również duchowym przewodnikiem św. Klary, zakładając drugi zakon – klaryski.

Święta Monika - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys
Święta Monika - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys

Może Cię również zainteresować

Święta Monika - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys

W panteonie świętych Kościoła katolickiego postać Moniki z Hippony zajmuje szczególne miejsce jako s...

Czytaj artykuł
Franciszkański habit zawieszony na drewnianym krzyżu w pustelni, stół z otwartą Biblią i glinianym dzbanem, światło świecy, kadr z boku.

Ostatnie lata życia świętego wypełniły mistyczne doświadczenia. W 1224 roku, podczas modlitwy na górze Alwernia, otrzymał stygmaty – krwawiące rany odpowiadające męce Chrystusa. To wydarzenie, poświadczone przez współbraci, uczyniło go żywym znakiem jedności z Bogiem. Zmarł 3 października 1226 roku, otoczony przez zakonników, których ostatnim testamentem było wezwanie: „Miłujcie się wzajemnie jak braci”.

Kogo jest patronem Święty Franciszek z Asyżu?

Patronat Świętego Franciszka z Asyżu ma wyjątkowo uniwersalny charakter, obejmując zarówno sferę duchową, jak i konkretne grupy społeczne. Najważniejsze obszary jego wstawiennictwa to:

Patron ekologów i przyrody

Jan Paweł II w 1979 roku oficjalnie ogłosił go patronem ekologów, podkreślając jego «mistyczny szacunek dla całego stworzenia». Franciszek w „Pieśni słonecznej” nazywał zwierzęta, żywioły i nawet śmierć „braćmi”, co czyni go prekursorem chrześcijańskiego ambientalizmu. Współcześnie jego imię noszą ruchy ekumeniczne i organizacje walczące o ochronę klimatu.

Koronka do św antoniego - tekst. Jak odmawiać?
Koronka do św antoniego - tekst. Jak odmawiać?

Może Cię również zainteresować

Koronka do św antoniego - tekst. Jak odmawiać?

Święty Antoni z Padwy, nazywany „cudotwórcą” i „opatrznością ubogich”, od wieków jest jednym z najba...

Czytaj artykuł

Opiekun ubogich i pokrzywdzonych

Jako „biedaczyna” stał się głosem tych, których społeczeństwo marginalizuje. Patronuje nie tylko osobom w materialnej nędzy, ale także więźniom, niewidomym (sam pod koniec życia stracił wzrok) oraz robotnikom. Jego postać inspiruje działalność charytatywną, czego przykładem są franciszkańskie jadłodajnie czy schroniska.

Symbol pokoju i dialogu międzyreligijnego

W czasach wypraw krzyżowych Franciszek udał się do Egiptu, by rozmawiać z sułtanem Al-Kamilem. Ta śmiała próba dialogu z islamem zaowocowała wzajemnym szacunkiem, choć nie nawróceniem władcy. Dziś jest uznawany za patrona inicjatyw pokojowych – modlą się do niego politycy i dyplomaci.

Ręce w geście modlitwy trzymające różaniec z drewnianymi paciorkami, w tle zapisana pergaminowa karta z łacińskim tekstem, stonowane kolory.

Ciekawostki o Świętym Franciszku z Asyżu

Życie Biedaczyny z Asyżu kryje wiele nieoczywistych faktów, które ukazują go jako człowieka z krwi i kości:

Święta Gertruda - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys
Święta Gertruda - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys

Może Cię również zainteresować

Święta Gertruda - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys

 Święta Gertruda, nazywana również Gertrudą Wielką, to jedna z najbardziej fascynujących święty...

Czytaj artykuł

Twórca bożonarodzeniowych tradycji

W 1223 roku w Greccio zorganizował pierwszą żywą szopkę, wprowadzając do Kościoła zwyczaj odtwarzania sceny Narodzenia Pańskiego. Użył prawdziwego żłobu, wołu i osła, by unaocznić wiernym ubóstwo Betlejem. Ta inicjatywa zapoczątkowała globalną tradycję, która przetrwała do dziś.

Mistrz duchowych paradoksów

Choć głosił radykalne ubóstwo, nigdy nie potępiał bogactwa jako takiego – walczył z przywiązaniem do dóbr materialnych. W „Kwiatkach św. Franciszka” znajdujemy opowieść o tym, jak odwiedził chorego mnicha, który marzył o… winie i mięsie. Franciszek przyniósł mu zakazane potrawy, tłumacząc: „Miłość jest ważniejsza od postu”.

Inspiracja dla papieża i sztuki

Papież Franciszek, wybierając swoje imię, nawiązał nie tylko do ubóstwa, ale także do franciszkańskiego ducha odnowy. Postać świętego inspirowała też artystów – od Giotta, który namalował jego stygmaty, po współczesnych reżyserów. W filmie „Franciszek z Asyżu” (2002) ukazano go jako buntownika walczącego z hipokryzją instytucji.

Duchowe dziedzictwo Biedaczyny

Święty Franciszek pozostawił po sobie nie tylko zakony, ale także nowy sposób przeżywania wiary. Jego „Pochwała stworzenia” pokazuje, że świętość nie polega na ucieczce od świata, ale na dostrzeganiu Boga we wszystkim – w pracującym rzemieślniku, śpiewie ptaków, a nawet w cierpieniu. W czasach kryzysu ekologicznego i społecznych podziałów jego przesłanie o braterstwie wszystkich istot brzmi szczególnie aktualnie.

Co roku 4 października, podczas wspomnienia liturgicznego, franciszkanie na całym świecie śpiewają: „Święty Franciszku, módl się za nami, abyśmy stali się narzędziami pokoju”. To wołanie nie traci na sile – w Asyżu, medioláńskich urzędach czy amazońskich lasach wciąż znajduje tych, którzy chcą „odbudowywać Kościół” czynami miłosierdzia.