
Święty Mateusz - kim był? Kogo jest patronem? Życiorys

Kim był Święty Mateusz? Życiorys celnika, który stał się głosicielem Dobrej Nowiny
Święty Mateusz, zwany również Lewim, to postać, która doskonale ilustruje paradoks łaski Bożej. Zanim stał się jednym z najbardziej wpływowych ewangelistów, prowadził życie, które w oczach ówczesnych społeczeństw uchodziło za moralnie wątpliwe. Jako celnik pobierający podatki dla rzymskich okupantów, budził niechęć współziomków, jednak jego spotkanie z Chrystusem odmieniło nie tylko jego życie, ale i bieg historii chrześcijaństwa. To właśnie o tym przewrocie duchowym mówią trzy Ewangelie synoptyczne, podkreślając, że powołanie Mateusza stało się żywym świadectwem miłosierdzia.
W tradycji Kościoła utrwalił się obraz momentu powołania, gdy Jezus zwrócił się do niego krótkim: „Pójdź za Mną!”. Mateusz, porzucając stanowisko w komorze celnej w Kafarnaum, rozpoczął drogę ucznia-misjonarza. Jego późniejsza działalność ewangelizacyjna obejmowała nie tylko ziemie żydowskie – według niektórych źródeł apostoł miał głosić Ewangelię w Etiopii i Persji. Najtrwalszym śladem jego działalności pozostała natomiast Ewangelia według św. Mateusza, napisana w języku aramejskim, która do dziś stanowi kluczowe źródło wiedzy o życiu i naukach Chrystusa.
Większość badaczy zgadza się, że Mateusz należał do grona uczniów wykształconych, o czym świadczy struktura i język jego Ewangelii. Jako jedyny ewangelista konsekwentnie używa zwrotu „Królestwo Niebieskie”, unikając bezpośredniego wymieniania Boga – co wynikało z żydowskiego szacunku dla imienia Bożego. Ten szczegół potwierdza jego głębokie zakorzenienie w tradycji judaistycznej, które pozwoliło mu budować most między Starym a Nowym Przymierzem.
Patronat Świętego Mateusza – kto znajduje się pod jego szczególną opieką?
W ikonografii chrześcijańskiej Święty Mateusz często przedstawiany jest z księgą lub zwijaniem pergaminu, a czasem w towarzystwie uskrzydlonej postaci ludzkiej – symbolu przypisywanego mu w wizjach proroka Ezechiela. Jako patron urzędników skarbowych, księgowych i pracowników finansowych, stał się duchowym opiekunem tych, którzy na co dzień mierzą się z wyzwaniami uczciwości w świecie materialnym. Warto podkreślić, że jego wstawiennictwa szukają również osoby pragnące nawrócenia oraz przeżywające kryzys powołania.

Może Cię również zainteresować
Święty Antoni Padewski - kim był? Kogo jest patronem? Życiorys
Wśród świętych franciszkańskich trudno znaleźć postać bardziej barwną niż Antoni z Padwy. Ten portug...
Czytaj artykuł
Wspólnoty parafialne pod wezwaniem tego świętego często kultywują tradycje związane z etyką pracy i służby publicznej. Liczne cechy rzemieślnicze, zwłaszcza te związane z rachunkowością, organizują doroczne pielgrzymki do sanktuariów poświęconych apostołowi. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że papież Franciszek często przywołuje postać celnika-Mateusza jako przykład radykalnej przemiany serca pod wpływem łaski.
Co ciekawe, w niektórych regionach Europy Święty Mateusz czczony jest również jako opiekun winiarzy. Legenda głosi, że podczas misji w Etiopii miał przemienić wodę w wino, nawiązując do cudu w Kanie Galilejskiej. Choć nie potwierdzają tego źródła biblijne, tradycja ta pokazuje, jak żywa pozostaje pamięć o jego działalności misyjnej.
Nieznane oblicze Ewangelisty – ciekawostki o Świętym Mateuszu
Choć większość wiernych kojarzy Mateusza głównie z kart Nowego Testamentu, jego postać inspirowała artystów przez wieki. Jednym z najgłośniejszych przedstawień stał się obraz Caravaggia „Powołanie św. Mateusza”, gdzie artysta odważył się ukazać apostoła jako brodatego mężczyznę w stroju współczesnym malarzowi, co wywołało niemałe kontrowersje. Dzieło to, poprzez grę światła i realizm postaci, genialnie oddaje moment duchowego olśnienia.

Może Cię również zainteresować
Święty Franciszek z Asyżu - kim był? Kogo jest patronem? Życiorys
Święty Franciszek z Asyżu, zwany także Biedaczyną z Asyżu, to postać, która na trwałe wpisała się w ...
Czytaj artykuł
Warto wiedzieć, że:
- Ewangelia Mateuszowa zawiera najobszerniejsze zbiory przypowieści, w tym słynne Kazanie na Górze – fundament chrześcijańskiej moralności
- W średniowiecznych bestiariuszach symbol św. Mateusza – uskrzydlony człowiek – często łączono z ideą Wcielenia Słowa
- W niektórych regionach Polski przetrwał zwyczaj błogosławieństwa ksiąg rachunkowych w dniu patrona
- Współcześni teologowie podkreślają, że redakcja Ewangelii Mateusza wykazuje wpływy środowiska judeochrześcijańskiego
Zaskakującym faktem jest, że św. Mateusz jako jedyny apostoł przedstawiany bywa z mieczem – atrybutem męczeństwa. Choć brak jednoznacznych historycznych przekazów o okolicznościach jego śmierci, tradycja wschodnia wspomina, że zginął od ciosów włócznią podczas sprawowania Eucharystii.
Dziedzictwo apostoła w codzienności wiernych
Postawa Świętego Mateusza przypomina, że żadne ludzkie zajęcie nie jest przeszkodą w dążeniu do świętości. Współczesny świat, pełen wyzwań etycznych w sferze finansów i władzy, potrzebuje takich wzorców jak on – ludzi zdolnych do porzucenia ziemskich zabezpieczeń dla wartości wiecznych. Niech jego życie stanie się dla nas zachętą, by wsłuchiwać się w głos Chrystusa, który wciąż powtarza: „Nie potrzebują lekarza zdrowi, lecz ci, którzy się źle mają” (Mt 9,12).
W kontekście współczesnych dyskusji o sprawiedliwości społecznej, postać celnika-Mateusza nabiera nowego znaczenia. Jego przemiana z kolaboranta w herolda Ewangelii pokazuje, że autentyczne nawrócenie zawsze prowadzi do zaangażowania na rzecz wspólnoty. Wielu duszpasterzy podkreśla, że kult św. Mateusza może inspirować do przełamywania podziałów między sferą duchową a zawodową.