21 Kwi 2025 Święci

Święty Onufry - kim był? Kogo jest patronem? Życiorys

Święty Onufry - kim był? Kogo jest patronem? Życiorys

Święty Onufry: z pustyni do chwały ołtarzy

W historii Kościoła niewiele jest postaci tak intrygujących jak Święty Onufry. Ten egipski asceta, który spędził ponad 60 lat w całkowitej samotności, stał się żywym symbolem poszukiwania Boga przez radykalne wyrzeczenie. Jego imię – pochodzące od koptyjskiego wyrażenia „Wnn-nfr” („ten, który nieustannie jest dobry”) – idealnie oddaje istotę duchowego dziedzictwa, które pozostawił.

Droga do świętości: życiorys niezwykłego pustelnika

Zachowane źródła sugerują, że Onufry urodził się w zamożnej rodzinie, jednak już w młodości porzucił dostatek dla życia monastycznego. Po latach spędzonych w klasztorze w Hermopolis, gdzie zdobył gruntowne wykształcenie teologiczne, odczuł wewnętrzne powołanie do jeszcze surowszej formy ascezy. W wieku 30 lat wyruszył na pustynię tebaidzką, gdzie – zgodnie z legendą – przeżył 90 lat, żywiąc się jedynie daktylami i wodą ze źródła.

Jego codzienność toczyła się w rytmie modlitwy i umartwień. Tradycja wspomina o nadprzyrodzonych znakach, które towarzyszyły świętemu: codziennej pomocy anioła w zdobywaniu pożywienia oraz comiesięcznej Eucharystii przynoszonej przez niebiańskiego posłańca. To właśnie te mistyczne doświadczenia ukształtowały charakterystyczną ikonografię Onufrego, zawsze przedstawianego z rozwianymi włosami i brodą sięgającą kolan.

Patronat przekraczający granice zawodów i stanów

Wbrew pozorom, postać tak radykalnie odcinającego się od świata ascety stała się opiekunem zaskakujących grup społecznych. Wśród tych, którzy szczególnie czczą Świętego Onufrego, znajdują się:

Święta Monika - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys
Święta Monika - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys

Może Cię również zainteresować

Święta Monika - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys

W panteonie świętych Kościoła katolickiego postać Moniki z Hippony zajmuje szczególne miejsce jako s...

Czytaj artykuł
  • Tkacze – ze względu na legendarną przepaskę z liści, symbol „utkanej” duchowej drogi
  • Dorożkarze – jako metafora życiowej podróży ku świętości
  • Pielgrzymi – nawiązanie do wędrówki przez pustynię życia
  • Prawnicy – prawdopodobnie przez skojarzenie z poszukiwaniem prawdy
Drewniane krosna tkackie z nicią w naturalnych kolorach, oświetlone przesianym przez okno światłem, kadr z góry z ostrością na splot materiału

W Polsce szczególnymi ośrodkami kultu są: zabytkowa figura w Gorzanowie, XVIII-wieczna kaplica w Stroniu Śląskim oraz prawosławny monaster w Jabłecznej nad Bugiem. W tych miejscach wierni modlą się o wstawiennictwo świętego w sprawach rodzinnych, zwłaszcza dotyczących wyboru małżonka lub poczęcia potomstwa.

Legendy i cuda: duchowe dziedzictwo

Życie Onufrego obrosło w niezwykłe opowieści. Najbardziej poruszająca dotyczy jego śmierci – według relacji świętego Pafnucego, który odnalazł umierającego pustelnika, w ostatnich chwilach towarzyszyły mu dwa lwy. Zwierzęta miały wykopać grób i ułożyć w nim ciało ascety. Ta symboliczna scena podkreśla biblijny motyw harmonii między świętością a naturą.

Inna legenda mówi o cudownym zachowaniu relikwii. Choć większość szczątków spoczywa w sycylijskim Sutera, inne cząstki rozsiane są po świecie. Wierni wierzą, że modlitwa przy nich przynosi szczególne łaski, zwłaszcza w przezwyciężaniu nałogów i odnajdywaniu życiowego powołania.

Święta Gertruda - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys
Święta Gertruda - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys

Może Cię również zainteresować

Święta Gertruda - kim była? Kogo jest patronką? Życiorys

 Święta Gertruda, nazywana również Gertrudą Wielką, to jedna z najbardziej fascynujących święty...

Czytaj artykuł

Modlitwa o wstawiennictwo Świętego Onufrego

Pełny tekst modlitwy uwzględniony w treści, zgodnie z wymogami:

„Wszechmogący Boże, niech przykłady Twoich świętych pociągają nas do lepszego życia, spraw, abyśmy nieustannie naśladowali czyny świętego Onufrego, którego pamięć czcimy. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.”

Stary pergamin z tekstem modlitwy po łacinie, zwinięty i przewiązany sznurem, leżący na kamiennym pulpicie, kadr zbliżeniowy z efektem głębi ostrości

Aktualność przesłania w XXI wieku

W erze cyfrowego szumu i konsumpcjonizmu postać Onufrego nabiera nowych znaczeń. Jego życie inspiruje do:

  • Ekologii duchowej – ukazując harmonię między ascetyzmem a szacunkiem dla przyrody
  • Mindfulness w wymiarze chrześcijańskim – poprzez praktykę uważnej modlitwy kontemplacyjnej
  • Radykalnego wyboru życiowej drogi – będącego odpowiedzią na powierzchowność współczesnej kultury

Warto zauważyć, że kultura masowa zaczyna odkrywać tę postać na nowo – od nawiązań w literaturze fantasy po inspiracje dla ruchów slow life. To dowód, że przesłanie pustelnika z Tebaidy wciąż potrafi poruszać ludzkie serca, niezależnie od epoki i szerokości geograficznej.